Aanleiding
In het Landelijk Keten Coördinatieteam (KCT) werken alle ketenpartners die een rol hebben in de uitvoering van de Wet verplichte GGZ (Wvggz) samen. De opdrachtgevers van het KCT zijn de ministeries van Voksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Justitie en Veiligheid (JenV). Doel van het KCT is het verder optimaliseren van de uitvoering van de Wvggz. Hiervoor zijn vier werkgroepen actief. Eén van die werkgroepen is gericht op het vergroten en verbeteren van het gebruik van het Eigen plan van Aanpak (EPvA). Dit is één van de instrumenten in de Wvggz die bedoeld is om de eigen inbrengen van cliënten te versterken. MIND1 is opdrachtgever van de werkgroep Gebruik EPvA.
Het EPvA is een nieuw instrument. Sinds de start van de Wvggz in 2020 wordt het EPvA minder gebruikt dan vooraf werd gehoopt. Bij ongeveer 7% van de aanvragen voor een zorgmachtiging (ZM) dient de betrokkene een EPvA in. Eén derde van die ingediende EPvA’s leidt tot het afwenden van verplichte zorg. Het aantal ingediende EPvA’s is bovendien gedaald tussen 2020 en 2022.
MIND is op basis van een klein vooronderzoek gekomen tot aanbevelingen en het voornemen om een pilot te starten. De hoofdvraag is: welke mogelijkheden zijn er voor de regionale ketenpartners om betrokkene effectiever te ondersteunen om met het eigen plan van aanpak waar mogelijk verplichte zorg te voorkomen? De focus ligt daarbij op verbeteringen van de informatievoorziening, het format dat beschikbaar is voor het EPvA en de ondersteuning aan betrokkene.
Twee GGZ-instellingen, namelijk Dimence en Arkin, hebben zich gemeld om mee te doen aan de pilot. Doel was om zicht te krijgen op verbeteringen van het gebruik en de effectiviteit van het EPvA. Dat moet leiden tot verbetervoorstellen die ook landelijk toepasbaar zijn.
Onderzoeksvraag
In het startgesprek eind juni 2022 heeft de Geneesheer-Directeur (GD) de visie van Dimence op waardegedreven zorg verwoord. Dimence staat voor een maatwerkaanpak samen met die ene cliënt. Er is dus een brede kijk op de kwaliteit van de eigen inbreng van de cliënt. Niet een bepaald instrument staat centraal, maar maatwerk. Dat kan tot stand komen met de instrumenten die de Wvggz biedt (zoals het EPvA) maar ook op andere manieren, bijvoorbeeld in het normale contact tussen zorgverantwoordelijke en cliënt. Vanwege deze insteek is bij Dimence gekozen voor een wat andere aanpak. Er is een praktijkonderzoek gestart naar een bredere onderzoeksvraag, namelijk:
Wat draagt bij aan het voorkomen van (verlenging van) verplichte zorg, bezien vanuit het perspectief van cliënten, professionals en naasten?
Het onderzoek is uitgevoerd in en met 2 FACT-teams van Dimence (Zwolle-Noord en Kampen) en met cliënten van die teams. Beleid, uitvoering van de ZM-procedure en een aantal andere zaken zijn wel op het niveau van Dimence als geheel in kaart gebracht.
Het onderzoek werd uitgevoerd door Pauline Zwart (projectleider bij Dimence vanuit het KCT), Roos Braad (stagiaire Social Work) en de ervaringsdeskundige uit één van de teams.