Prof. Dr. Judith G.M. Rosmalen

Klinische validiteit van online vragenlijsten vergeleken met face-to-face diagnostiek bij patienten met Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten.

Aanleiding:
Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) zijn klachten die langer dan enkele weken duren en waarbij na adequaat medisch onderzoek geen somatische aandoening wordt gevonden die de klachten voldoende verklaart. Ze zijn zeer veelvoorkomend in de geneeskunde. In de huidige huisartsen richtlijn wordt bij patiënten met SOLK geadviseerd de persoonlijke in stand houdende factoren van hun klachten in kaart te brengen. Het e-health zelfmanagement systeem Grip op klachten wordt ontwikkeld om te ondersteunen in de diagnostiek, monitoring en behandeling van SOLK.

De attitude van psychologen ten aanzien van Somatisch Onverklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK): Staan vooroordelen evidence-based behandeling in de ggz in de weg?

In de gezondheidszorg zijn Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) een zeer frequent voorkomend probleem (Verhaak et al., 2006; Steinbrecher and Hiller, 2011). Ernstige SOLK kunnen in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5; American Psychiatric Association, 2014) geclassificeerd worden als een Somatisch-symptoomstoornis (SSS) of verwante stoornis, wanneer één of meerdere persisterende lichamelijke symptomen het dagelijks functioneren significant belemmeren en overheersen door excessieve gedachten, emoties en gedrag in reactie op deze symptomen. Geschat wordt dat 5-7% van de bevolking aan deze diagnose voldoet (Dimsdale et al., 2013; Rief et al., 2017; Kop et al., 2019). Ter vergelijking: de jaarprevalentie van depressie wordt geschat op 5,2% in de Nederlandse bevolking (Nemesis-2, de Graaf et al., 2010).

Voorspellers voor het behandelresultaat van een multidisciplinaire behandeling voor somatisch-symptoomstoornissen: een exploratieve studie naar persoonsgebonden, instandhoudende factoren.

Achtergrond:
Somatisch Onvoldoende verklaarbare Lichamelijke Klachten (SOLK) en/of Somatisch-Symptoomstoornis (SSS) komen regelmatig voor in de klinische praktijk. De oorzaak van deze klachten blijft tot op heden onduidelijk. Er is wel overeenstemming over het feit dat de klachten is stand worden gehouden door het resultaat van een complexe interactie tussen biologische, psychologische en sociale factoren.
In de behandeling wordt vaak niet gefocust op de oorzaak van de klachten, maar  op de zogenaamde instandhoudende (herstel belemmerende) factoren. Recent zijn de factoren die een rol spelen in het instandhouden van lichamelijke klachten bij patiënten met SOLK en SSS in kaart gebracht. De gevonden factoren konden worden ondergebracht in 18 domeinen (Karin A.M. Janssens, et al., Jan. 2017).

Associatie tussen doodsangst en hypochondrie en SOLK: een systematische review.

Aan de Stegge, B., Tak, L., Rosmalen, J., Oude Voshaar, R. (2018).  NVvP voorjaarscongres 11 t/m 13 juli 2018, MECC Maastricht.