Leefstijlinterventies bij patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening

Abstract:

Achtergrond: Patienten met schizofrenie of een andere ernstige psychiatrische aandoening hebben een sterk verhoogd risico op hart- en vaatziekten en diabetes, wat leidt tot een kortere levensverwachting van ongeveer 20 jaar. Oorzaken van het verhoogde risico zijn onder meer het gebruik van antipsychotica, een genetische kwetsbaarheid, lichamelijke inactiviteit, roken en een ongezond dieet. Doel: LION onderzoekt de (kosten)effectiviteit van een leefstijlinterventie voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening in de ambulante zorg. Methode: Het design van de studie is een cluster gerandomiseerde trial, dat wil zeggen dat op teamniveau gerandomiseerd wordt naar de controle en interventieconditie. Verpleegkundigen van de interventieteams worden getraind in motiverende gesprekstechnieken en het gebruik van een ‘webtool’, ‘leefstijlinbeeld.nl’. In de ‘webtool’ vullen patienten, samen met verpleegkundigen, vragen in over hun gezondheidsgedrag: bewegen, voeding, medicatie, roken, alcoholen drugsgebruik, hygiene, slapen en computergebruik. Gezond gedrag kleurt groen, ongezond of risicovol gedrag kleurt rood; gedrag dat voor verbetering vatbaar is, kleurt oranje. Dit zogenaamde ‘stoplicht’ model is al eerder effectief gebleken. De ‘webtool’ geeft inzicht in het gezondheidsgedrag. Verpleegkundigen verleiden patienten vervolgens met motiverende gesprekstechnieken om de roodgekleurde gebieden aan te pakken. Deelnemers stellen concrete, SMART geformuleerde doelen; de voortgang wordt tweewekelijks besproken. We veronderstellen dat niet alleen de lichamelijke gezondheid maar ook de kwaliteit van leven, depressieve gevoelens en negatieve symptomen zullen verbeteren doordat patienten gezonder gedrag zullen aanleren, en volhouden, daartoe ondersteund door verpleegkundigen. De metingen bestaan uit twee jaarlijkse ROM-metingen (voor en na de interventie), met een extra meting na zes maanden. In de controleconditie bespreken verpleegkundigen en patienten leefstijl op de manier zoals ze die gewend zijn. Het onderzoek loopt behalve bij Dimence ook bij GGZ Friesland, Lentis, Universitair Centrum Psychiatrie en GGZ Drenthe. Resultaten/conclusies: Na de laatste meting kunnen we zeggen of deze leefstijlinterventie tot een betere lichamelijke en psychische gezondheid heeft geleid.

Samenwerking:

1e Promotor: prof. dr. R.A. Schoevers, psychiater, UMCG
2e Promotor: prof. dr. R.P. Stolk, epidemioloog, UMCG
Copromotoren: dr. F. Jorg en dr. E. Corpeleijn

Titel engels:
LION: Lifestyle interventions in severe mentally ill outpatients in the Netherlands
In kader van:
Promotie, door A. Looijmans
Duur van het onderzoek:
september 2013 tot januari 2016
Onderzoekslijn:
Status:
Afgerond
Informatie:
Frederike Jörg