Aanleiding: Voor dubbeldiagnose cliënten, met een verstoord slaappatroon, werd een slaapcursus ontwikkeld en gegeven. Hierin zijn verschillende niet-farmacologische interventies verwerkt, zoals stimuluscontrole, slaaphygiëne-educatie, cognitieve therapie en relaxatietraining. In veel kwantitatieve onderzoeken is het effect van deze interventies op de slaapkwaliteit onderzocht. Tot nog toe is nauwelijks tot geen kwalitatief onderzoek gedaan naar de ervaring van de slaapkwaliteit en het dagelijks functioneren bij een verstoord slaappatroon.
Doel: Dit onderzoek heeft daarom als doel om juist de ervaringen van deelnemers over hun slaapkwaliteit en het algemeen dagelijks functioneren na het volgen van de slaapcursus te beschrijven. Het onderzoek heeft een evaluatief doel. Indien blijkt dat de deelnemers van dit onderzoek een positieve verbetering in de slaapkwaliteit en het dagelijks functioneren ervaren kan de slaapcursus herhaald worden. Daarnaast kan met dit onderzoek een bijdrage geleverd worden aan de onderbouwing van de noodzaak om richtlijnen te ontwikkelen voor de behandeling van comorbide slaapstoornissen.
Onderzoeksvraag: Hoe ervaren dubbeldiagnose cliënten met een verstoord slaappatroon hun slaapkwaliteit, na het volgen van een slaapcursus met niet-farmacologische interventies en wat voor invloed heeft dit op het algemeen dagelijks functioneren?
Methode: Kwalitatief, fenomenologisch onderzoek. Zes respondenten werden gevraagd naar hun ervaringen in half gestructureerde interviews. Daarnaast werd er een focusgroep georganiseerd.
Bevindingen: Drie clusters van ervaringen worden onderscheiden: de ervaren slaapkwaliteit na het volgen van de slaapcursus, de verwachtingen en de ervaren zinvolle onderdelen van de slaapcursus en de invloed van de ervaren slaapkwaliteit op het algemeen dagelijks functioneren.
Conclusie: Door de slaapcursus met niet-farmacologische interventies wordt een verbetering in de slaapkwaliteit ervaren. Vooral door de cognitieve therapie, relaxatietraining en slaaphygiëne-educatie wordt een verbetering ervaren op het in- en doorslapen. Dit heeft weer een positieve invloed op het algemeen dagelijks functioneren, vooral op het lichamelijk en psychisch functioneren en op de mate waarin men in staat is om de behandeling te volgen.
Aanbevelingen: Hulpverleners moeten in de gehele behandeling oog hebben voor mogelijke slaapproblemen. Indien er sprake is van een verstoord slaappatroon wordt aanbevolen de onderzochte slaapcursus aan te bieden aan dubbeldiagnose cliënten. Wel wordt aanbevolen meer onderzoek te doen naar de slaapcursus, zoals naar de ervaringen op langere termijn, binnen een grotere onderzoekspopulatie en een vergelijkend onderzoek naar de combinatie met ondersteunende medicatie.