Beentjes, Titus

In Australië hebben Smith et al. (2019) een self-efficacy meetinstrument ontwikkeld en gevalideerd, de Bipolar Self-efficacy Scale (BSES). Om de BSES in Nederland te kunnen gebruiken is er een proces gestart om een adequate Nederlandse vertaling beschikbaar te krijgen. Dit cross-cultural adaptatieproces volgt de richtlijn van Beaton et al. (2002). Dit proces is reeds in fase 5 waarin de voor-definitieve vertaling in de praktijk wordt getest. In de fase die hieraan vooraf ging is met de ontwikkelaar overleg geweest over welke concepten en bedoeling achter de items schuilen.

Inleiding
Tot 40 % van de mensen met een bipolaire stoornis (BS) heeft een comorbiditeit met een posttraumatische stressstoornis (PTSS) (Cerimele et al., 2017; Boylan et al., 2004; Otto et al., 2004). Deze mensen ervaren een zwaardere ziektelast en een slechtere kwaliteit van leven (Cerimele et al., 2017).
Binnen het team angst en stemming van Dimence Deventer wordt geconstateerd dat PTSS-klachten zich veelal openbaren in een manische stemmingsepisode. Opvallend is dat voornoemde klachten tijdens andere stemmingsepisodes naar de achtergrond verdwijnen. Een behandeling van de trauma’s tijdens de euthyme episode komt daardoor niet op gang.
Het is onduidelijk hoe mensen met een bipolaire stoornis deze klachten tijdens de euthyme fase ervaren en hoe zij hiermee omgaan.

Patiënten met een bipolaire stoornis hebben vanwege hun aandoening te maken met wisselende episodes qua stemming: depressieve, euthyme en (hypo)manische periodes. Tijdens acute periodes is vaak intensieve, spoedeisende zorg nodig. In de klinische praktijk bleek bij de inschatting van het beloop van de klachten, en dan met name tijdens een opname, een verschillend referentiekader gehanteerd te worden door zorgprofessionals op de afdeling enerzijds en de naastbetrokkenen van de patiënt en de ambulant behandelaar anderzijds. Op de afdeling dacht men vanuit de patiënt in de ‘ontregelde’ toestand, maar naastbetrokkenen en ambulante behandelaar dachten vanuit ‘de patiënt in stabiele toestand’. Vanuit deze ervaringen is de filminterventie ontwikkeld: patiënten met een bipolaire stoornis maken, in een stabiele fase en met begeleiding, een korte film van zichzelf in stabiele toestand. De patiënt bepaalt wat er in de film naar voren komt. Wanneer de patiënt in de toekomst spoedeisende zorg nodig heeft dan kan deze film bekeken gaan worden door de professionals die op dat moment zorg bieden. De verwachting is dat zij zich daardoor een beter beeld kunnen vormen van ‘de mens achter de ziekte’. En dat dat ten goede zal komen aan meer gepersonaliseerde zorg aan de patiënt.
Dit kwalitatieve onderzoek richt zich op de vraag: Wat zijn de ervaringen van professionals, patiënten en naastbetrokkenen met het gebruik van de film, gemaakt door de patiënt over zijn functioneren in een stabiele periode, tijdens de periode waarin de patiënt spoedeisende zorg krijgt?